Sinds de inauguratie van Trump zijn de machtsverhoudingen tussen landen weer op scherp komen te staan. De enorme afhankelijkheid van de dienstverlening van Big Tech – die er overigens altijd al was – staat meer dan ooit op de voorgrond. We leven in een tijdperk waar vrijwel alles digitaal gaat. Dinsdag 13 mei organiseerden wij een interactief event waarbij we discussieerden over de invloed van de huidige geopolitieke spanningen in het digitale recht. Hieronder vind je de 5 belangrijkste takeaways van die dag.
1. Het huidige geopolitieke klimaat zorgt voor meer bewustwording van digitale afhankelijkheid
Waarom zijn wij zo afhankelijk van Amerikaanse techgiganten? Zijn zij wel in staat om onze privacy te waarborgen? Welke mogelijkheden zijn er eigenlijk binnen Europa? Dit zijn vragen die de laatste tijd bij veel mensen opkomen. De geopolitieke veranderingen laten ons nadenken over onze digitale afhankelijkheid. Tijdens het event zijn onder meer de volgende stellingen aan bod gekomen:
- Het huidige geopolitieke klimaat geeft mijn organisatie voldoende redenen om samenwerking met Amerikaanse partijen te beëindigen.
- Versoepeling van Europese regelgeving op digitalisering is een must om Europese digitale soevereiniteit te bereiken.
- De Nederlandse overheid zou niet op Amerikaanse software moeten draaien.
Het was interessant en inspirerend om te zien welke invalshoeken, overwegingen en ervaringen de deelnemers met elkaar deelden.
2. Het is goed om rekening te houden met onvoorziene omstandigheden in ICT-contracten
De afhankelijkheid van enkele grote bedrijven maakt ons kwetsbaar voor ingrijpende en onwenselijke veranderingen. We wíllen wel onafhankelijk worden, maar de vraag is of dat rationeel gezien haalbaar is. Amerikaanse contracten zijn – in tegenstelling tot Europese – vaak ontzettend gedetailleerd. Big Tech bedrijven zetten zo de voorwaarden naar hun hand. Bij geopolitieke veranderingen kan het zomaar zijn dat een dienst niet wordt geleverd. In zo’n geval is het van belang om een goede exit-bepaling in je contract opgenomen te hebben. Ondanks dat het bij Big Tech vaak ‘take it or leave it’ is als het op contracten aankomt, kun je verschillende keuzes maken (bijvoorbeeld in bepaalde opties en diensten die je wel of niet afneemt). De focus dient daarbij te liggen op de continuïteit van de bedrijfsprocessen en een snelle omschakeling.
3. Security en risicomanagement zijn van cruciaal belang
Beschikbaarheid en vertrouwelijkheid van informatie zijn veelgenoemde aspecten die bedreigd kunnen worden vanwege de geopolitieke spanningen. Cyberbeveiliging staat hoog op de agenda van de Europese Commissie. Wetten als de NIS2, DORA de AI Act moeten ervoor zorgen dat Europa weerbaar wordt tegenover cyberdreigingen en dat burgers en bedrijven profiteren van betrouwbare technologieën. Mede door de geopolitieke spanningen zien we dat informatiebeveiliging niet alleen vanwege compliance-eisen aan belang wint, maar dat organisaties het zelf ook als bittere noodzaak zien. Geopolitieke spanningen leiden tot nieuwe of veranderende risico’s, die gemanaged moeten worden. Risicobeheersing is dus géén eenmalige oefening maar een continu proces.
4. Maak duidelijk wat de geopolitieke veranderingen voor jouw sector betekenen
De invloed van geopolitieke veranderingen verschilt natuurlijk sterk per sector. Het is van belang om vooraf in kaart te brengen wat de gevolgen kunnen zijn voor jouw sector.
5. De actualiteit past in de EU-strategie rondom de Digital Decade.
Thema’s als soevereiniteit en weerbaarheid zijn bijzonder actueel en leiden tot veel discussie. Organisaties zullen nu meer dan ooit rekening moeten houden met geopolitieke veranderingen. Strategieën zullen daarop moeten worden afgestemd om veerkrachtig te blijven. De EU-strategie rondom de Digital Decade zal hierbij helpen, door het versterken van digitale vaardigheden, infrastructuren en het bevorderen van digitalisering.
Hoe ziet dat er in de praktijk uit? Tijdens onze Digital Decade Day gaan we dieper in op deze ontwikkelingen en hun impact op jouw organisatie. De digitale transformatie van Europa versnelt immers in hoog tempo en dat brengt zowel kansen als complexe juridische uitdagingen met zich mee. Van AI en data governance tot ethiek en Europese samenwerking: dit event biedt jou als professional in technologie, recht of beleid de verdieping en praktische inzichten die je nodig hebt om voorbereid te blijven op de toekomst.
Digital Decade Day
