Algemene voorwaarden zijn handig en in ons rechtsverkeer erg aanvaard. Daarom worden ze in het zakelijk verkeer ook zo breed toegepast. Maar wat als je jouw algemene voorwaarden van toepassing verklaart en een klant of leverancier de zijne?
Mijn laatste twee blogberichten gingen over handigheid met algemene voorwaarden. Je las op welke manier je jouw voorwaarden – leveringsvoorwaarden, verkoopvoorwaarden of inkoopvoorwaarden – geldig kunt overleggen. Maar wat als je contractspartij (jouw leverancier, klant of partner) mijn blog ook gelezen heeft en daarop zijn voorwaarden geldig aan jou ter beschikking stelt? Welke voorwaarden hebben dan voorrang?
Deze vraag kennen juristen als de battle of the forms. Mijn opdrachtgevers bellen me in dat geval vaak met de suggestieve vraag: mijn voorwaarden krijgen voorrang, toch?
Laten we ervan uitgaan dat beide sets standaardvoorwaarden inderdaad geldig zijn overlegd. Je stuurt bijvoorbeeld een offerte naar een nieuwe zakelijke klant en zegt in de mail dat jouw voorwaarden van toepassing zijn. Je stuurt je voorwaarden bovendien mee als bijlage. Je klant stuurt de getekende offerte terug, maar zegt in diezelfde mail dat zijn standaardvoorwaarden op deze deal van toepassing zijn.
Zijn beide sets voorwaarden dan van toepassing?
Met twee verschillende algemene voorwaarden op dezelfde overeenkomst kom je niet ver. Er zullen genoeg punten zijn waarop jouw voorwaarden inhoudelijk verschillen van die van je klant. Als daar discussie over ontstaat, zal de rechter één van beide sets voorwaarden afwijzen — maar welke?
De wet (art. 6:225 lid 3 BW) zegt dat de partij die als tweede zijn algemene voorwaarden van toepassing verklaart, de voorwaarden van de eerste partij ook uitdrukkelijk moet afwijzen.
In mijn voorbeeld hierboven heb jij als eerste jouw algemene voorwaarden van toepassing verklaard. Je zakelijke wederpartij reageerde als tweede met zijn voorwaarden, zonder dat hij jouw voorwaarden uitdrukkelijk protesteerde. Daar ging hij de fout in. Conclusie: jouw standaardvoorwaarden zijn dus van toepassing!
Maar wat als de wederpartij jouw voorwaarden wél uitdrukkelijk heeft betwist én tegelijkertijd zijn eigen voorwaarden naar voren schuift?
Dit is een lastig punt. Je moet dan kijken naar de voorwaarden die de tweede partij stelt. Zijn deze fundamenteel verschillend van de voorwaarden die jij stelde bij je aanbod? Dan geldt de reactie van je contractspartner als een nieuw aanbod. Je hebt dan de keuze om daar wel of niet mee in te stemmen.
Protesteer je niet én zijn de voorwaarden van de andere partij slechts op kleine, onbelangrijke punten verschillend, dan komt de deal tot stand overeenkomstig jouw aanbod en overeenkomstig de voorwaarden van de andere partij.
Tip: Ontvang je als zakelijke partij een offerte of opdrachtbevestiging waar je blij van wordt, maar wil je niet gebonden zijn aan de algemene voorwaarden die daarop van toepassing worden verklaard (bijvoorbeeld omdat je contractspartij daarin zijn aansprakelijkheid volledig uitsluit), protesteer dan direct per brief of per mail. Zeg erbij dat jouw inkoopvoorwaarden van toepassing zijn en voeg die als bijlage toe.
