In navolging op de vorige twee blogs over de “magische cirkel”, hierbij het derde deel wat gaat over wederrechtelijk gedrag. Maar wat is wederrechtelijk gedrag nu eigenlijk?
Algemeen wordt aangenomen dat wederrechtelijk gedrag ruimer gezien moet worden dan gedrag dat omschreven staat en strafbaar is gesteld in ons wetboek. Wederrechtelijk gedrag betekent namelijk strijdig met (alle) geldende normen. Met andere woorden: Als bepaald gedrag niet wordt afgekeurd door mensen, en als dat gedrag dat niet in strijd is met geschreven of ongeschreven rechtsregels, of niet in strijd is met bepaalde normen, mag dit gedrag niet bestraft worden. De rechtsregels en geldende normen kunnen bepalingen zijn die wettelijk zijn vastgelegd, maar dat hoeft dus niet. Een klein deel van wederrechtelijk gedrag is maar vastgelegd in de wet.
Als voorbeeld nemen we diefstal. Diefstal is in de offline wereld wederrechtelijk gedrag dat ook strafbaar is gesteld. (art 310 WvSr) De strafbaarheid van diefstal is bij iedereen wel bekend. Diefstal hoeft in een virtuele wereld echter geen wederrechtelijk gedrag te zijn, het kan bijvoorbeeld ook onderdeel zijn van het spel. Het doel van het spel kan immers zijn om zoveel mogelijk spullen te verzamelen, op wat voor manier dan ook, ook door diefstal van andere spelers Hiervoor is dan vaak wel toestemming gegeven middels een akkoordverklaring van de spelvoorwaarden.
Binnen de magische cirkel gelden hele andere normen dan daarbuiten en dus is er sprake van heel ander wederrechtelijk gedrag binnen de virtuele wereld. Als je kijkt naar diefstal is iets wederrechtelijk gedrag als het strijdig is met een bepaalde norm en er uiteraard ook geen toestemming voor is gegeven. Met toestemming iets wegnemen is in beginsel namelijk geen diefstal en als diefstal gangbaar gedrag is binnen de cirkel en dus in het spel of de virtuele wereld is er ook geen sprake van wederrechtelijk gedrag.
Stel nu dat diefstal niet is toegestaan, zoals in het RuneScape arrest het geval was. Er is dan sprake van wederrechtelijk gedrag binnen de virtuele wereld. Is er dan ook sprake van strafbaar gedrag buiten de cirkel? Dit is het punt waarbij diverse factoren een rol gaan spelen en er geen eenduidig antwoord is. Zoals, is de speler ook buiten de het spel benadeeld, doordat de weggenomen goederen een echte geldwaarde hadden?
Is er sprake van een “cheat” of “hack”, of is er sprake van een wegneem handeling welke in het spel gewoon mogelijk was. In het spel RuneScape zijn de goederen onder dwang afgegeven. Goederen zijn daar dus wel overdraagbaar. Daarnaast is het sommige games wel mogelijk om een speler te “vermoorden” en daarbij al! zijn goederen te verkrijgen, maar één afzonderlijk goed is niet mogelijk. Dit is alles behalve proportioneel.
Er kunnen echter ook nog andere oplossingen gevonden worden dan een gang naar de politie en de rechter. Met andere woorden, het is gewoon mogelijk om de offline wereld er niet bij te betrekken. Als diefstal in een spel wederrechtelijk gedrag is (het is verboden in het spel om iets weg te nemen, of het is bijvoorbeeld anders dan via een cheat, technisch niet mogelijk om iets weg te nemen), dan kan de spelaanbieder deze overtreding altijd nog herstellen en eventueel sanctioneren en is tussenkomst van bijvoorbeeld een echte rechter niet nodig. Op deze manier strekt het wederrechtelijk gedrag zich niet uit buiten het spel.
