Een nieuwe episode in het Nederlandse 'downloaddebat'. Het Gerechtshof in Den Haag besloot dinsdag dat de Staat der Nederlanden digitale audiospelers en digitale videorecorders met een harde schijf onterecht 'vrijgesteld' heeft van thuiskopieheffing. Met andere woorden, ook over digitale videorecorders en mp3-spelers had een heffing betaald moeten worden. Dit is jarenlang niet het geval geweest omdat het onduidelijk was hoe het 'downloaddebat' zich zou ontwikkelen. Als de gehele thuiskopieregeling afgeschaft zou worden zou het heffen van een vergoeding ook niet nodig zijn.
In Nederland mogen auteursrechtelijk beschermde werken zoals films of muziek gekopieerd worden, mits dit kopiëren geen commercieel oogmerk heeft en alleen voor eigen gebruik is. Hiervoor dient echter wel een vergoeding afgedragen te worden aan de rechthebbenden. In Nederland gebeurt dit door middel van een heffing op lege CD's en DVD's. Maar wie gebruikt deze dragers tegenwoordig nog om muziek of films op te slaan? Films en muziek, al dan niet uit illegale bron, worden op grote schaal opgeslagen op mp3-spelers en harde schijven. Het gevolg hiervan is dat er geen vergoeding voor rechthebbenden tegenover kopieën op deze apparaten bestond. De schade die de rechthebbenden hierdoor lijden en geleden hebben dient de Staat te vergoeden. De Staat is namelijk verantwoordelijk voor het feit dat de thuiskopieheffing nooit uitgebreid is.
Er zijn twee opties. Als eerste optie betaalt de Staat alle misgelopen inkomsten aan de rechthebbenden uit en breidt de Staat de thuiskopieheffing uit zodat rechthebbenden een redelijke vergoeding ontvangen om het thuiskopiestelsel te rechtvaardigen. Het gevolg hiervan is dat het downloaden uit illegale bron niet af zal nemen omdat gebruikers het gevoel zullen hebben dat ze een heffing betalen en dus mogen downloaden, zo stelt advocaat en Hoogleraar Intellectuele Eigendomsrecht Dirk Visser. Het voordeel hiervan is dat het Nederlandse thuiskopiestelsel in zijn huidige vorm blijft bestaan. Rechthebbenden krijgen een billijke vergoeding en er hoeft geen 'internet politie' te komen die toe ziet op het handhaven van auteursrechten op internet.
De tweede optie, en daar is al veel over gesproken, is het afschaffen van het huidige thuiskopiestelsel. Het downloaden van films en muziek zonder toestemming van de rechthebbenden wordt verboden. Een verbod heeft echter pas nut als het gehandhaafd kan worden en iedereen weet hoe problematisch handhaving op internet is op dit gebied. Een Kamermeerderheid heeft zich al uitgesproken tegen een 'downloadverbod'.
De eerste optie lijkt de beste optie. Toekomstige technologische ontwikkelingen kunnen opgevangen worden door het heffingenstelsel uit te breiden indien dat nodig blijkt. De vraag is alleen wat een redelijke vergoeding voor rechthebbenden is. Consumenten en de producenten van de apparaten zitten vanzelfsprekend niet te wachten op een 'hoge' heffing. Het 'downloaddebat' is nog lang niet ten einde.
