Eergisteren blogde ik over vijf mythes omtrent octrooi op een (ICT-)uitvinding. Vandaag een iets serieuzere kijk op de vraag: waarom zou ik octrooi willen hebben op een ICT-vinding?
Een octrooi is een exclusief recht om anderen te verbieden een uitvinding na te maken. Ook als ze de uitvinding zelf opnieuw hebben ontwikkeld en niets hebben nagemaakt of afgekeken. Omdat dit een erg sterk recht is, bepaalt de octrooiwet dat uitvindingen uitgebreid getoetst moeten worden en alleen op aanvraag worden verleend. En die toetsing kan jaren duren. Daar komt bij dat de procedure in elk land apart moet worden uitgevoerd, hetgeen hoge kosten met zich meebrengt.
Wie dus octrooi wil aanvragen, moet een duidelijke strategie voor ogen hebben waarmee hij die tijd en investering kan terugverdienen. Enkel "mijn idee vastleggen" is absoluut onvoldoende, net als "ik wil bescherming tegen namaak" - het bestaan van een octrooi houdt maar weinig mensen tegen bij het namaken of imiteren van een uitvinding.
De meest voor de hand liggende strategie is exclusiviteit, oftewel het actief optreden tegen alle vormen van inbreuk. Dat kan, maar is een buitengewoon dure en langdurige operatie waar maar weinig partijen geld voor hebben.
Bij een defensieve strategie bouwt u een portfolio op aan octrooien, waarmee u "terug kunt slaan" als iemand bij u komt met een octrooiclaim. Inderdaad, die stond ook in de mythes van gisteren. Het is namelijk erg moeilijk een goede portfolio op te bouwen: u moet dan uitvindingen bedenken die uw concurrenten binnenkort gaan introduceren zodat u daar nu octrooi op kunt aanvragen. Als u de markt héél goed kent, of de concurrent vér vooruit dan is dit wellicht een optie.
U kunt ook actief licenties verkopen. Dat kan een succesvolle strategie zijn, maar in de praktijk eigenlijk alleen als u meer kunt leveren dan alléén een octrooilicentie. Want met een octrooi alleen kan de wederpartij niet zo veel. Hij moet ook weten hoe de uitvinding daadwerkelijk moet worden gerealiseerd.
Voor startende bedrijven is een octrooi een investering in investering: door een octrooi (of zelfs maar een aanvraag) op hun nieuwe product of dienst laten zij aan investeerders zien dat zij innovatief bezig zijn. Hiermee kan de investeerder (vaak een durfkapitalist) worden overgehaald een groter bedrag te steken in het bedrijf.
Een uitstelstrategie komt ook vaak voor. Hierbij wordt de verlening van het octrooi zo veel mogelijk gerekt, zodat men in de tussentijd de markt kan inschatten en een productstrategie of samenwerking met anderen kan uitrollen. Men kan dan de samenwerkende partner (die hopelijk groot en kapitaalkrachtig is) het octrooi verkopen als bonus.
Mist u de strategie "snel rijk met een octrooi"? Dat klopt. Want dat is dus een mythe.
