Voor verantwoorde ontwikkeling en gebruik van AI is expertise essentieel. Heb je interesse om je te scholen in AI-governance en/of -compliance, en overweeg je de Artificial Intelligence Governance Professional (AIGP) of Certified Artificial Intelligence Compliance Officer (CAICO®) te volgen, maar weet je niet welke van de twee bij je past? In dit blog licht ik de AIGP-training en de CAICO®-opleiding toe en leg ik de verschillen uit.
Voordat we ingaan op de AIGP en de CAICO® is het belangrijk om de concepten governance en compliance verder uit elkaar te trekken. Deze concepten worden namelijk regelmatig door elkaar gebruikt.
AI-governance: het beheersen van AI
AI-governance gaat over het beheersen van AI-systemen en (GP)AI-modellen (voor het gemak in dit blog: “AI”) binnen een organisatie. Het draait om beleid, kaders, rollen, verantwoordingsstructuren en toezicht gedurende de hele levenscyclus van AI, van ontwerp en ontwikkeling tot implementatie en gebruik. Governance is geen checklist, maar een functionerend systeem waarmee organisaties risico’s van AI kunnen sturen en beheersen.
Daarbij staan vragen centraal als: is deze AI beheersbaar en zijn de juiste mensen betrokken bij beslissingen? Governance hoort primair bij de eerste lijn van de organisatie: de teams die AI ontwerpen, bouwen en gebruiken. Zij moeten begrijpen waar de risico’s liggen en hoe die te beheersen. Governance vormt daarmee de basis van verantwoord AI-ontwikkeling en -gebruik.
AI-compliance: toetsen en aantonen
Waar AI-governance zich richt op het sturen en beheersen van AI binnen de organisatie, richt AI-compliance zich op het ondersteunen en controleren daarvan. AI-compliance vormt de tweede lijn van verdediging binnen de governance-structuur: de functie die de eerste lijn, de teams die AI ontwikkelen en gebruiken, helpt om beleid en regelgeving juist toe te passen, en vervolgens toetst of dat in de praktijk effectief en aantoonbaar gebeurt. Compliance beoordeelt dus of het governancebeleid werkt en de risico’s daadwerkelijk worden beheerst.
AI-compliance bestaat grofweg uit drie lagen. De eerste laag is de toetsing aan wetgeving, zoals de AI Act, en andere kaders rond productveiligheid, data en privacy, cybersecurity, digitale economie, markten én mens, en inclusiviteit. De tweede laag betreft toetsing aan interne beleidslijnen en ethische kaders: organisaties moeten niet alleen voldoen aan externe regels, maar ook kunnen aantonen dat hun eigen beleid en (kern)waarden daadwerkelijk worden gevolgd. De derde laag is aantoonbaarheid en effectiviteit: het vastleggen, monitoren en auditen van maatregelen om te bewijzen dat governance in de praktijk werkt.
AI-compliance gaat dus verder dan wet- en regelgeving alleen. Het is een doorlopend proces van beoordeling en verbetering, waarbij juridische, technische en organisatorische perspectieven samenkomen. AI-compliance is de toetsbare kant van governance, het bewijs dat beleid, toezicht en ethische principes in de praktijk werken.
AIGP en CAICO®: twee invalshoeken
De AIGP en CAICO® richten zich allebei op verantwoorde ontwikkeling en gebruik van AI, maar vanuit een andere invalshoek. De AIGP, gecertificeerd door International Association of Privacy Professionals (IAPP), is bedoeld voor internationale professionals die zich willen verdiepen in governance: het strategische en beleidsmatige kader rond AI. De CAICO®, gecertificeerd door Centre for Certified Legal and Tech Expertise (CCLTE), richt zich juist op de praktische uitvoering van compliance binnen het Europese kader van de AI Act.
Waar de AIGP zich focust op principes en kaders zoals het OECD-, NIST- en ISO-model, gaat de CAICO® dieper in op de toepassing van wetgeving in concrete processen. De AIGP is Engelstalig en internationaal erkend. De CAICO® is Nederlands- of Engelstalig en specifiek gericht op de Europese praktijk. Daarmee vullen beide elkaar aan: de een kijkt naar beleid en strategie (governance), de ander naar naleving en uitvoering (compliance).
AIGP: leren denken in internationale AI-governance
De AIGP leert je de taal van AI-governance spreken in een internationale context. De training behandelt mondiale AI-principes, ethische kaders zoals het NIST AI Risk Management Framework. Dat maakt de training ideaal voor professionals die internationale kaders willen begrijpen en governance willen verankeren op bestuursniveau.
Deelnemers leren hoe governance kan worden ingezet als strategisch instrument om risico’s te beheersen, ethiek te borgen en besluitvorming te onderbouwen. Het is een training voor wie AI op organisatieniveau wil sturen en vormgeven, zowel in de ontwikkelfase als bij het gebruik.
CAICO®: compliance in de praktijk van de AI Act
De CAICO® vertaalt de eisen van onder andere de AI Act (in het licht van de Ethische richtsnoeren voor betrouwbare KI) en AVG naar praktische toepassing binnen organisaties. De opleiding behandelt hoe je risicoanalyses uitvoert, documentatieplichten naleeft, interne controles organiseert en juridische en technische disciplines laat samenwerken.
De focus ligt op de dagelijkse realiteit van naleving: hoe richt je processen zo in dat je kunt aantonen dat een AI voldoet aan de Europese vereisten, van ontwikkeling tot inzet? De CAICO® is daarmee sterk praktijkgericht en sluit nauw aan bij de verantwoordelijkheden die de AI Act oplegt aan aanbieders en gebruiksverantwoordelijken.
De keuze: strategie of uitvoering — of allebei?
De keuze tussen de AIGP en CAICO® hangt uiteindelijk af van jouw rol en ambities binnen het AI-domein. Wie op strategisch niveau beleid en governance wil vormgeven, vindt in de AIGP een programma dat leert denken in kaders, principes en verantwoording over de hele levenscyclus van AI. Wie juist verantwoordelijk is voor naleving, toetsing en documentatie in de praktijk, vindt meer aansluiting bij de CAICO®. De CAICO® zoomt namelijk diep in op de verplichtingen van onder andere de AI Act, AVG en de praktische kant van compliance.
Beide vullen elkaar aan. Waar de AIGP governance in de breedte behandelt, van beleid tot organisatie en ontwikkeling, richt de CAICO® zich meer op de dagelijkse realiteit van compliance tijdens de ontwikkeling én het gebruik van AI. Samen vormen ze twee pijlers van verantwoord AI: governance geeft richting, compliance zorgt voor borging.
Ben je na het lezen van dit blog gemotiveerd om jezelf verder te ontwikkelen in AI? Schrijf je dan nu in voor onze AIGP-training of CAICO®-opleiding, of wellicht zelfs beide!
AIGP-trainingOpleiding tot CAICO®
