Hoe zit het met het auteursrecht (intellectueel eigendom, IP) op software die je laat maken voor je startup? Veel startups denken dat zij eigenaar zijn van wat ze laten bouwen, omdat zij immers bepalen wat er gebouwd moet worden en zij betalen voor het werk. Dat is echter niet zo. De Auteurswet is duidelijk: de partij die de daadwerkelijke ontwikkeling verricht, is de eigenaar van de rechten. Hier achteraf achter komen is erg vervelend, omdat je dan vaak flink moet bloeden om alle rechten alsnog te verwerven.
Wat valt er onder gebruiksrecht?
Een opdrachtgever krijgt alleen een gebruiksrecht voor de software zoals opgeleverd. Wat dat gebruiksrecht precies omvat, hangt af van het doel van de software en wat er zoal tijdens het offertetraject is gezegd. Maar zelden zal dit gebruiksrecht ook toestaan dat je de software aanpast. In de praktijk zit je dus voor alles vast aan de opdrachtnemer: iedere uitbreiding of aanpassing moet door hem worden gedaan, en hij bepaalt het tarief.
Zorg dat je alle auteursrechten bedingt
Laat je software (of een website) maken door een ander, controleer dan de offerte en algemene voorwaarden heel goed. Beding als het even kan expliciet dat jij alle auteursrechten krijgt op het geleverde. Accepteer geen vage teksten als “wordt eigenaar” of “het IP blijft bij opdrachtgever”: spel het uit, en neem daar gerust een pagina in het contract voor. Of genereer een overdrachtscontract en laat ze dat tekenen.
En let ook even op of men wellicht een framework of CMS in gaat zetten bij je site: benoem expliciet dat ook dáár de rechten van naar jou moeten. Veel ontwikkelbureaus zullen dat niet willen omdat ze dat framework bij al hun klanten inzetten. Op zich terecht. Maar als jij geen eigenaar bent van het framework, dan zit je alsnog vast aan de ontwikkelaar. Tenzij deze een open source framework inzet natuurlijk.
Hoe werkt auteursrecht bij jouw medewerkers?
Heb je mensen in dienst met een arbeidsovereenkomst, dan ligt het anders. De auteursrechten op wat werknemers maken, komen toe aan hun werkgever. Of het in vrije tijd of op de werkcomputer gemaakt is, doet er niet toe. De eis is dat het tot hun taakomschrijving behoorde om dergelijke werken te maken. Als de office manager even een scriptje bouwt, dan kun je daar twijfels bij hebben.
De partij die het idee of zelfs het functioneel ontwerp neerlegde, kan geen rechten op de software claimen. Er staat wel in de wet dat degene die “leiding en toezicht” houdt op het werk, de rechten heeft, maar een opdrachtgever heeft volgens de jurisprudentie normaal geen leiding en toezicht.
Werk je samen met de ontwikkelaar, dan hangt het van je bedrijfsvorm en onderlinge afspraken af of de rechten bij je partner liggen of bij het bedrijf. Ben je beiden directeur/werknemer van een bv, dan zijn de rechten in de bv. Ben je een vennootschap onder firma, dan zal in het vof-contract (je hebt toch een vof-contract?) moeten staan waar de rechten terechtkomen. Heb je niets op papier staan, dan heb je geen rechten en je partner alle.
Spreek dus duidelijk af met je ontwerpers, programmeurs en ontwikkelbureaus dat jij de rechten krijgt. En daarna hoe je ze onderling verdeelt met je partner(s). Dit zal geld kosten, want hiermee koop je in feite de vrijheid om bij het bureau weg te gaan. Maar op de lange termijn word je er als startup niet beter van als je de rechten op je software niet hebt.
Wat zijn belangrijke juridische aandachtspunten voor starters?
Je leest het in onze factsheet – Het recht voor startups!
Juridisch warenhuis JuriDox
