Is dat goed nieuws? Op het eerste gezicht niet, weer een extra heffing voor de hardwerkende mens. Het vernieuwen van het thuiskopieregime betekent echter ook dat een andere impopulaire maatregel (nog) niet doorgevoerd wordt. Het downloadverbod is voorlopig van de baan. De nieuwe heffing vervangt het oude model uit 2007 en geldt voor een jaar. Van 1 januari 2013 tot 1 januari 2014.
Eerder schreef ik al meer te voelen voor een vernieuwing van de thuiskopieheffing dan voor een downloadverbod met 'internet politie'. Geen politie dus, maar wel een 'boete' voor iedereen (wie bezit er tegenwoordig geen smartphone, tablet, pc, externe harddisk of een harddisk recorder) om het maken van een thuiskopie te rechtvaardigen.
De vernieuwing is nodig om te voldoen aan Europees recht. Omdat het in Nederland toegestaan is om zonder toestemming van de rechthebbende een privé-kopie (uit legale én illegale bron) te maken moeten deze rechthebbenden een billijke vergoeding ontvangen. De thuiskopieheffing is deze billijke vergoeding en zolang de privé-kopie toegestaan is, is een vergoeding nodig.
Het oude model gold zes jaar lang. Dit nieuwe model geldt voorlopig maar één jaar en daar zijn meerdere redenen voor. Ten eerste ontwikkelt de techniek zich zo snel dat het thuiskopiestelsel daaraan aangepast moet kunnen worden.
Ten tweede kan het, naar aanleiding van een uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie, nodig zijn het gehele stelsel om te gooien. De Hoge Raad heeft aan het Hof gevraagd of er een privé-kopie uit illegale bron gemaakt mag worden. Omdat dit in Nederland (nu nog) toegestaan is, is de thuiskopieheffing vastgesteld op maximaal € 5,-. Indien het Hof oordeelt dat er geen privé-kopie uit illegale bron gemaakt mag worden moet de heffing aangepast worden.
Over de periode van een jaar zegt Staatssecretaris Teeven tot slot:
De periode waarin de tijdelijke regeling geldt, kan en moet worden gebruikt als overgangsfase waarin het legale aanbod van werken op internet verder wordt versterkt.
De vraag die blijft staan heeft betrekking op de hoogte van de vergoeding. Wat is een 'billijke' vergoeding? Met het nieuwe stelsel moet 40 miljoen euro opgehaald worden. Uit onderzoek van PWC blijkt echter dat de totale schade door het privé-kopieren in Nederland 'slechts' 12,1 miljoen euro per jaar bedraagt. Uit dit grote verschil blijkt wel dat het moeilijk is om de daadwerkelijke schade, en dus een billijke vergoeding voor de schade, vast te kunnen stellen.
